Dát pubers zich af en toe kapot schamen voor hun ouders mag geen groot geheim zijn. Je merkt het dagelijks aan de weinig subtiele opmerkingen die je naar je hoofd geslingerd krijgt.

Waarom pubers zich voor jou schamen

Dat heeft zo zijn redenen en daar doe je weinig aan. Het zit zo. Tot hun 10e  ontlenen kids hun identiteit aan hun ouders en zijn wij hun helden. Ongeveer tussen hun 10e en 13e levensjaar ontwikkelen kinderen hun eigen identiteit, los van pa en ma. Daar hoort bij dat ze zich meer en meer van jouw gaan losmaken. Je begrijpt het al. Je heldenstatus is voorbij. Hoe hun vrienden en sociale omgeving over hen denkt is nu véél belangrijker. Ze bekijken hun eigen bezigheden met een helikopterview en zijn zich heel bewust van zichzelf. Sterker nog: ze zijn het centrum van het universum. Daarbij is één ding belangrijk: niet opvallen, niet je kop boven het maaiveld uitsteken. Gewóón zijn.

pubers schaamte schamen-zich-voor-ouders

Look a like

Kijk maar eens goed om je heen. Werkelijk álle pubers lijken op elkaar. Natuurlijk zijn er subgroepen, maar ook die lijken weer op elkaar. De meisjes dragen skinny jeans en Dr. Martens, hun haar is lang. De jongens dragen sneakers, een hoody ( als het even kan van het goede merk zoals Tommy Hilfiger of Daily Paper) en een opgerolde jeans zodat de enkeltjes net zichtbaar zijn. Bij alle pubers zitten de scheuren op exact dezelfde plek in diezelfde jeans en zelfs hun fietsen (Cortina), rugzakken (Eastpack) lijken in de meeste gevallen op elkaar. Draagt een influencer een wit joggingpak? Dan dragen zij dat ook. Een beany is cool? Zij ook. Vans niet meer de bom maar Nike Jordan wel? Nikes moeten er komen en een beetje snel als het kan.

Pubers zijn onzeker

Pubers zitten in een transitieperiode die bij het ene kind langer of heftiger is dan bij het andere. Ze voelen zich het ene moment kind en het andere al ‘groot’. Maar wat dat nou precies betekent om ‘groot’ te zijn weten ze niet. Dat maakt een hen enorm onzeker. Ze willen opeens niet meer knuffelen of zelfs naast je lopen. Dat is allemaal stom en raar.  Ze weten eenvoudigweg niet hoe ze zich moeten gedragen, denken dat ze continu alles fout doen. Daar komt de schaamte vandaan. Schaamte over hun uiterlijk, gedrag en ouders: schaamte over alles. Schaamte is een emotie die je krijgt wanneer je over jezelf nadenkt en de uitslag van die gedachte negatief is. De zelfbewuste puber is hier 24/7 mee bezig lijkt het.

Mooi is dat, hoe gaan wij hier mee om?

Láát ze, probeer niet teveel op hun vingers te kijken en praat met ze (blijf proberen). Maak het vooral niet te groot. Als je puber zich schaamt voor een bepaald kledingstuk of dansje, laat het dan. Kleine moeite. Ze hebben het al lastig genoeg. Else Marie van den Eerenbeemt, familietherapeut en specialist familieverhoudingen, beschouwt schaamte van kinderen voor de ouders als liefde. Pubers schamen zich uit loyaliteit. Zij willen hun ouders beschermen voor de kritische ogen van de buitenwereld en voorkomen dat anderen ­negatieve dingen over hen zeggen. Daarom hebben zij liever dat ouders zich gedragen en kleden als grijze muizen. Je kunt je puber dus best tegenmoet komen maar je bepaalt natuurlijk zelf de kaders waarbinnen dat gebeurt. Jij bepaalt de grens. En soms moet je ze ook gewoon keihard uitlachen.

Meer lezen over puber en gezin? Lees dan hier het interview met familiecoach Petra: valkuilen samengesteld gezin